Boeien zijn essentieel om het scheepvaartverkeer op de
Westerschelde mee in goede banen te leiden. Een deel van de boeien in de
Westerschelde is van staal en heeft zijn beste tijd gehad. Binnenkort worden ze
vervangen door kunststof boeien. Die zijn makkelijker in onderhoud, goedkoper
en milieuvriendelijker.
In 1959 sloten Vlaanderen en Nederland een verdrag in
verband met het beheer en onderhoud van lichtboeien en bakens op de
Westerschelde. De Westerschelde is Nederlands grondgebied, maar is ook een
cruciale doorgang voor het scheepvaartverkeer naar de havens van Antwerpen en North Sea Port (Gent).
Daarom heeft Vlaanderen er alle belang bij dat het scheepvaartverkeer op de
Westerschelde goed verloopt en draagt het bij in de kosten voor de boeien. Er liggen
dus zowel Vlaamse als Nederlandse boeien in de Westerschelde.
Laatste stalen boeien verdwijnen
“Jaarlijks maken Vlaanderen en Nederland een stand van zaken
over de toestand van de boeien op”, zegt Jeroen Hollaers, Nederlands secretaris
van de Permanente Commissie van het Gemeenschappelijk Nautisch Beheer. “We
bekijken welke boeien onderhoud nodig hebben of aan vervanging toe zijn. In
Nederland is de Westerschelde een van de weinige plekken waar nog stalen boeien
te vinden zijn. Op zo goed als alle andere vaarwegen werden die vervangen door
kunststof boeien. Het zijn de boeien die op de Vlaamse posities liggen die nog
niet zijn vervangen. We zijn nu met onze Vlaamse collega’s tot een akkoord
gekomen om ook de ‘Vlaamse’ stalen boeien in te wisselen voor exemplaren in
kunststof.”
Boeien leasen
Binnen Rijkswaterstaat is de afdeling Vaarwegmarkering bevoegd
voor het beheer en onderhoud van boeien op Nederlands grondgebied. “Waar de
oude stalen boeien in de jaren 80 door Vlaanderen werden aangekocht en door ons
werden onderhouden, kiezen we nu voor een andere formule. Het Vlaamse
Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust zal 94 kunststof boeien bij
ons huren. Een soort van leasingcontract, zeg maar”, vertelt adviseur Laura
Snoep. “Vlaanderen betaalt alleen voor de huur en het onderhoud. Als een boei
stuk is, zorgen wij voor de vervanging. Deze oplossing is lucratief, veilig en
betrouwbaar.”
Voordelen kunststof boeien
Kunststof boeien bieden heel wat voordelen vergeleken met
stalen boeien. Snoep: “Om te beginnen zijn ze goedkoper in aankoop en vragen ze
minder onderhoud, wat op zijn beurt de kosten drukt. Het boeilichaam van een
stalen boei is één geheel. Als ze schade oploopt, bijvoorbeeld door aanvaring met
een schip, moet je de volledige boei vervangen. Een kunststof boei bestaat uit vier
compartimenten. Bij schade kan je vaak makkelijk een compartiment vervangen. Alle
boeien worden elk jaar gecontroleerd. Echter stalen boeien krijgen een maal in
de drie jaar een onderhoudsbeurt aan de wal. Voor de kunststof boeien is dat
niet meer nodig.”
Veel stalen boeien hebben het einde van hun levensduur
bereikt, waarmee de kans op storingen groter wordt. “Het is ook in het belang
van de veiligheid dat we ze vervangen. Bovendien zijn kunststof boeien beter
voor het milieu: in tegenstelling tot kunststof boeien moeten stalen exemplaren
regelmatig gereinigd of opnieuw geverfd worden met schadelijke stoffen,” zegt
Snoep.
Nog een plus is de levensduur. “Aanvankelijk werd gedacht
dat een kunststof boei zo’n acht jaar mee zou gaan. In de praktijk liggen
sommige kunststof boeien al achttien jaar in het water. Ze gaan dus veel langer
mee dan verwacht. Ten slotte wil het oog ook wat: de Westerschelde zal er iets
netter uitzien wanneer er alleen nog kunststof boeien in dobberen.”
Ook binnen de Vlaamse overheid is Herman Van Driessche, wnd.
Hoofd van Vloot en bevoegd voor de bebakening tevreden met deze oplossing. “Het
was een grote oefening binnen MDK waarbij we de experten hebben geraadpleegd.
Het is een weloverwogen beslissing om op deze manier verder samen te werken en
heeft voor beide partijen voordelen. De échte winnaars van dit verhaal? Toch
wel het milieu en de veiligheid en vlotheid van het scheepvaartverkeer op de
Westerschelde. De modulaire kunststofboeien passen binnen de klimaatambitie van
MDK.Hoe een oud verdrag toch nog aan de basis kan liggen voor een innovatieve
samenwerking."
Rechts in de kraan zie je een kunststof boei, op het dek
staan twee stalen boeien.